
سندرم روده تحریک پذیر به انگلیسی: Irritable bowel syndrome که همان IBS شناخته میشود نوعی اختلال روده-معده ای می باشد که موجب درد شکم، نفخ و دفع ناقص می شود. سندروم روده تحریک پذیر ممکن است در هر سنی رخ دهد ولی در خانم ها شایع تر می باشد.در افراد مبتلا به IBS، عضله روده بزرگ بیشتر از سایر افراد منقبض می شود.
با اینکه این عارضه هیچگاه به خطر جدی مثل سرطان روده بزرگ و تغییر بافت روده تبدیل نمی شود ولی یکی از اختلالات شایع گوارشی در میان ۱۰ الی ۱۵ درصد جمعیت جهان است که هنوز علت دقیق آن مشخص نیست و ممکن است در پی یک عامل تحریک کننده روانی در افراد ایجاد شود.
علت سندروم روده تحریک پذیر

ماهیچه های روده غذا را از معده به راست روده منتقل می کنند و با یک ریتم ملایم منقبض و آرام می شوند اما اگر این عضلات دچار اسپاسم و انقباضات طولانی مدت شوند حرکت غذا در روده مختل شده و اگر سرعت آن را کاهش دهد دچار یبوست و اگر موجب حرکت سریع غذا شود دچار اسهال خواهید شد.
بیشتر بخوانید: سندروم روده تحریک پذیر (IBS) + علائم و درمان قطعی
انقباضات عضلانی در روده: دیوارههای رودهها با لایههایی از ماهیچه پوشانده شدهاند که با حرکت غذا در دستگاه گوارش شما منقبض میشوند. انقباضات قوی تر و طولانی تر از حد معمول می توانند باعث خروج گاز زیاد، نفخ، یبوست و اسهال شود. انقباضات ضعیف می تواند عبور غذا را کند کرده و منجر به مدفوع سفت و خشک شود.
سیستم عصبی: مشکلات مربوط به اعصاب در سیستم گوارشی و هماهنگی ضعیف سیگنالهای بین مغز و رودهها میتواند باعث شود بدن شما نسبت به تغییراتی که معمولاً در فرآیند گوارش رخ میدهد واکنش بیش از حد نشان دهد و منجر به درد، اسهال یا یبوست شود.
عفونت شدید گاستروانتریت : عفونت شدید گاستروانتریت می تواند پس از یک اسهال ناشی از باکتری یا ویروس ایجاد شود. IBS همچنین ممکن است با مازاد باکتری در روده (رشد بیش از حد باکتری) همراه باشد.
سایر علت های این عارضه ممکن است عبور خیلی سریع یا خیلی آهسته غذا از روده، وجود عصب های بیش از حد در روده، استرس و سابقه خانوادگی، نقص و تغییر فعالیت عضلات روده که موجب حرکت غذا در بدن می شود، رشد بد شکل باکتری ها در روده و یا نوسانات هورمونی باشد.
انواع IBS

اغلب، افراد مبتلا به IBS در برخی روزها حرکات روده طبیعی و در روزهای دیگر حرکات غیرطبیعی دارند. نوع IBS شما به حرکات غیر طبیعی روده ای که تجربه می کنید بستگی دارد:
IBS با یبوست (IBS-C): بیشتر مدفوع شما سفت و توده ای است.
IBS همراه با اسهال (IBS-D): بیشتر مدفوع شما شل و آبکی است.
IBS با عادات مدفوع مختلط (IBS-M): در یک روز هم حرکات روده سخت و توده ای دارید و هم حرکات شل و آبکی.
علائم سندروم روده تحریک پذیر

غذا پس از وارد شدن به دهان به معده، سپس به روده کوچک و در نهایت به روده بزرگ وارد می شود. بنابراین اگر پس از صرف غذا، در ناحیه شکم و اطراف آن دل پیچه، گرفتگی و یا نفخ حس کردید ممکن است از
علائم سندرم روده تحریک پذیر باشد.
علائم سندروم روده تحریک پذیر در هر فردی با توجه به ناحیه درگیر در قسمت روده او متفاوت می باشد. اما ممکن است برخی علائم بی ربط با روده و ناشی از استرس نیز داشته باشد: مثل خستگی و کمردرد، مشکل ادراری، بی اختیاری مدفوع و …
علائم شایع سندروم روده تحریک پذیر شامل موارد زیر است:
گرفتگی و درد شدید شکمی: دردی مانند تیر کشیدن یا فرو رفتن چیزی تیز به معده و در قسمت پایین شکم احساس می شود و ممکن است از چند ثانیه تا چند ساعت این درد پایدار باشد. فرد برای آرام شدن این درد دائم در حال حرکت است و نمیتواند استراحت کند.
در صورت مشاهده علائم جدی تر مثل کاهش وزن زیاد و ناگهانی، خون در مدفوع (سندروم روده تحریک پذیر و خون در مدفوع) ، اسهال خونی و خونریزی از رکتوم، ورم شکمی و احساس توده سفت در شکم، تپش قلب یا نفس تنگی، احساس حالت
تهوع و استفراغ مداوم باید سریعاً به پزشک مراجعه نمایید.